آشنايى كوتاه با صدّيقه كبرى، حضرت فاطمه زهرا عليها السّلام
نام: فاطمه.
كنيههاى مشهور: امّ الحسن، امّ الحسين، امّ ابيها، امّ الائمّه.
مشهورترين لقبها: زهرا، صدّيقه، طاهره، كبرى، سيّده، بتول.
پدر: حضرت محمّد بن عبد اللَّه صلّى اللَّه عليه و آله و سلّم پيامبر عظيم الشأن اسلام.
مادر: خديجه عليها السّلام بنت خويلد همسر فداكار پيامبر اسلام.
محلّ تولد: مكّه.
سال تولد: سال دوم بعثت، و به روايتى: سال پنجم.
روز ميلاد: بيستم جمادى الثانى.
نام همسر: على بن ابى طالب عليه السّلام، پسر عموى پيامبر اسلام.
زمان ازدواج: رجب يا ذى حجّه سال دوم هجرت در مدينه.
مدّت زندگانى با على عليه السّلام: نه سال.
ميزان مهريّه: 400 مثقال نقره مسكوك فرزندان: حسن عليه السّلام، حسين عليه السّلام، زينب كبرى، امّ كلثوم و يك فرزند سقط شده به نام محسن شهادت: در سال يازدهم هجرى محل دفن: پنهان است تعداد احاديث و روايات باقيمانده در باره آن حضرت: حدود 2000 مورد.
تعداد سخنان باقيمانده از حضرت فاطمه: حدود 130 مورد.
تعداد اشعار باقيمانده از آن حضرت: حدود 29 قطعه.
تعداد خطبههاى باقيمانده از آن حضرت: 2 خطبه.
ساير آثار علمى باقيمانده از آن حضرت: مصحف فاطمه عليها السّلام كه به خط همسر گرامش على عليه السّلام نوشته شده و در نزد فرزندان آن حضرت بوده و هم اكنون در دست حضرت قائم عجّل اللَّه تعالى فرجه الشريف مىباشد.
مشهورترين و صحيحترين مناقب و فضائل آن حضرت:
1- اينكه غضب فاطمه عليها السّلام موجب غضب خدا و رسول او، و رضاى فاطمه سبب رضاى ايشان است.
2- فاطمه برترين زنان دو عالم است.
3- فاطمه معصوم از هر گونه گناه مىباشد.
4- آن حضرت محبوبترين و عزيزترين مردم در نزد رسول خدا صلّى اللَّه عليه و آله و سلّم بوده است.
5- خداوند در روز قيامت، به آن حضرت اجازه شفاعت مىدهد.
6- صدور معجزات بسيار از حضرت فاطمه عليها السّلام.
7- بىمانند بودن ايمان و يقين فاطمه عليها السّلام.
8- زهد و قناعت نمونه.
9- احترام بىحدّ پيامبر به آن حضرت.
10- او عابدترين مردم در زمان خود بوده است.
11- صدق و راستگويى حضرت فاطمه عليها السّلام.
12- علم وافر آن حضرت.
و ....
باب اوّل ولادت فاطمه عليها السّلام، سيما و شمايل و برخى از تواريخ مربوط به وى
احاديث و روايات متن: 24 احاديث و روايات ضمائم: 26
موضوعات روايات در اين باب
موضوعات رواياتى كه در اين باب آمده:
1- خلقت نورى حضرت فاطمه عليها السّلام در عالم ذرّ 2- دورى زنان قريش و بنى هاشم از حضرت خديجه، به دليل ازدواجش با رسول خدا صلّى اللَّه عليه و آله و سلّم.
3- سخن گفتن فاطمه با مادرش به هنگام باردارى 4- تنها بودن خديجه به هنگام باردارى 5- حضور زنان مقدّس به هنگام ميلاد حضرت فاطمه عليها السّلام 6- كيفيت ميلاد حضرت فاطمه عليها السّلام از مادرش 7- شهادت حضرت فاطمه عليها السّلام بر يگانگى خدا، نبوّت پيامبر صلّى اللَّه عليه و آله و سلّم و وصايت على عليه السّلام به هنگام ميلاد 8- رشد و نموّ خارق العاده حضرت فاطمه عليها السّلام در دوران طفوليت 9- ميلاد حضرت فاطمه عليها السّلام بعد از معراج پيامبر 10- انعقاد نطفه فاطمه عليها السّلام از ميوههاى بهشتى 11- محبّت فراوان پيامبر نسبت به فاطمه عليها السّلام 12- پيامبر صلّى اللَّه عليه و آله و سلّم و استشمام بوى بهشت از فاطمه عليها السّلام 13- فاطمه عليها السّلام حوريّهاى در لباس انسان
14- منصوره آسمان و فاطمه زمينيان 15- محبّت مخصوص پيامبر صلّى اللَّه عليه و آله و سلّم نسبت به فاطمه عليها السّلام و عدم ابراز آن به سايرين 16- اندوه عايشه از محبت رسول خدا صلّى اللَّه عليه و آله و سلّم نسبت به فاطمه عليها السّلام 17- سيماى ظاهرى و شمايل حضرت فاطمه عليها السّلام 18- شباهت حضرت فاطمه عليها السّلام به رسول خدا صلّى اللَّه عليه و آله و سلّم 19- ميلاد فاطمه عليها السّلام، در روز بيستم جمادى الآخر 20- ميلاد فاطمه عليها السّلام، طبق نظر اهل سنّت سال پنجم قبل از بعثت پيامبر 21- ميلاد فاطمه عليها السّلام، طبق نظر برخى علماى شيعه سال پنجم بعد از بعثت 22- ميلاد فاطمه عليها السّلام، طبق نظر برخى از دانشمندان شيعه و اهل سنّت سال دوم بعثت 23- ازدواج فاطمه با على عليهما السّلام، سال دوم هجرت و در روز اوّل يا ششم ذى الحجّه 24- مدّت زندگانى فاطمه پس از رحلت پيامبر- بنا بر قول مشهور- هفتاد و پنج روز.
25- برخوردارى فاطمه عليها السّلام از علمى وسيع نسبت به گذشته، حال و آينده 26- عدم حدوث نفاس در آن حضرت بعد از تولّد فرزندانش 27- يكى از كنيههاى فاطمه، «امّ ابيها» 28- ازدواج پيامبر پس از هجرت با سوده و سپس امّ سلمه و سپردن سرپرستى فاطمه عليها السّلام به آنان
متن احاديث و ترجمه آنها
6، 15، 14 1 الأمالي للصدوق «1» أَحْمَدُ بْنُ مُحَمَّدٍ الْخَلِيلِيُّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَبِي بَكْرٍ الْفَقِيهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ النَّوْفَلِيِّ عَنْ إِسْحَاقَ بْنِ يَزِيدَ عَنْ حَمَّادِ بْنِ عِيسَى عَنْ زُرْعَةَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنِ الْمُفَضَّلِ بْنِ عُمَرَ قَالَ قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ الصَّادِقِ ع كَيْفَ كَانَ وِلَادَةُ فَاطِمَةَ ع فَقَالَ نَعَمْ إِنَّ خَدِيجَةَ ع لَمَّا تَزَوَّجَ بِهَا رَسُولُ اللَّهِ ص هَجَرَتْهَا نِسْوَةُ مَكَّةَ فَكُنَّ لَا يَدْخُلْنَ عَلَيْهَا وَ لَا يُسَلِّمْنَ عَلَيْهَا وَ لَا يَتْرُكْنَ امْرَأَةً تَدْخُلُ عَلَيْهَا فَاسْتَوْحَشَتْ خَدِيجَةُ لِذَلِكَ وَ كَانَ جَزَعُهَا وَ غَمُّهَا حَذَراً عَلَيْهِ ص فَلَمَّا حَمَلَتْ بِفَاطِمَةَ كَانَتْ فَاطِمَةُ ع تُحَدِّثُهَا مِنْ بَطْنِهَا وَ تُصَبِّرُهَا وَ كَانَتْ تَكْتُمُ ذَلِكَ مِنْ رَسُولِ اللَّهِ ص فَدَخَلَ رَسُولُ اللَّهِ يَوْماً فَسَمِعَ خَدِيجَةَ تُحَدِّثُ فَاطِمَةَ ع فَقَالَ لَهَا يَا خَدِيجَةُ مَنْ تُحَدِّثِينَ قَالَتْ الْجَنِينُ الَّذِي فِي بَطْنِي يُحَدِّثُنِي وَ يُؤْنِسُنِي قَالَ يَا خَدِيجَةُ هَذَا جَبْرَئِيلُ يُخْبِرُنِي أَنَّهَا أُنْثَى وَ أَنَّهَا النَّسْلَةُ الطَّاهِرَةُ الْمَيْمُونَةُ وَ أَنَّ اللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى سَيَجْعَلُ نَسْلِي مِنْهَا وَ سَيَجْعَلُ مِنْ نَسْلِهَا أَئِمَّةً وَ يَجْعَلُهُمْ خُلَفَاءَهُ فِي أَرْضِهِ بَعْدَ انْقِضَاءِ وَحْيِهِ
فَلَمْ تَزَلْ خَدِيجَةُ ع عَلَى ذَلِكَ إِلَى أَنْ حَضَرَتْ وِلَادَتُهَا فَوَجَّهَتْ إِلَى نِسَاءِ قُرَيْشٍ وَ بَنِي هَاشِمٍ أَنْ تَعَالَيْنَ لِتَلِينَ مِنِّي مَا تَلِي النِّسَاءُ مِنَ النِّسَاءِ فَأَرْسَلْنَ إِلَيْهَا أَنْتَ عَصَيْتِنَا وَ لَمْ تَقْبَلِي قَوْلَنَا وَ تَزَوَّجْتِ مُحَمَّداً يَتِيمَ أَبِي طَالِبٍ فَقِيراً لَا مَالَ لَهُ فَلَسْنَا نَجِيءُ وَ لَا نَلِي مِنْ أَمْرِكِ شَيْئاً فَاغْتَمَّتْ خَدِيجَةُ ع لِذَلِكَ فَبَيْنَا هِيَ كَذَلِكَ إِذْ دَخَلَ عَلَيْهَا أَرْبَعُ نِسْوَةٍ سُمْرٍ طِوَالٍ كَأَنَّهُنَّ مِنْ نِسَاءِ بَنِي هَاشِمٍ فَفَزِعَتْ مِنْهُنَّ لَمَّا رَأَتْهُنَّ فَقَالَتْ إِحْدَاهُنَّ لَا تَحْزَنِي يَا خَدِيجَةُ فَإِنَّا رُسُلُ رَبِّكِ إِلَيْكِ وَ نَحْنُ أَخَوَاتُكِ أَنَا سَارَةُ وَ هَذِهِ آسِيَةُ بِنْتُ مُزَاحِمٍ وَ هِيَ رَفِيقَتُكِ فِي الْجَنَّةِ وَ هَذِهِ مَرْيَمُ بِنْتُ عِمْرَانَ وَ هَذِهِ كُلْثُمُ أُخْتُ مُوسَى بْنِ عِمْرَانَ بَعَثَنَا اللَّهُ إِلَيْكِ لِنَلِيَ مِنْكِ مَا تَلِي النِّسَاءُ مِنَ النِّسَاءِ فَجَلَسَتْ وَاحِدَةٌ عَنْ يَمِينِهَا وَ أُخْرَى عَنْ يَسَارِهَا وَ الثَّالِثَةُ بَيْنَ يَدَيْهَا وَ الرَّابِعَةُ مِنْ خَلْفِهَا فَوَضَعَتْ فَاطِمَةَ ع طَاهِرَةً مُطَهَّرَةً فَلَمَّا سَقَطَتْ إِلَى الْأَرْضِ أَشْرَقَ مِنْهَا النُّورُ حَتَّى دَخَلَ بُيُوتَاتِ مَكَّةَ وَ لَمْ يَبْقَ فِي شَرْقِ الْأَرْضِ وَ لَا غَرْبِهَا مَوْضِعٌ إِلَّا أَشْرَقَ فِيهِ ذَلِكَ النُّورُ وَ دَخَلَ عَشْرٌ مِنَ الْحُورِ الْعِينِ كُلُّ وَاحِدَةٍ مِنْهُنَّ مَعَهَا طَسْتٌ مِنَ الْجَنَّةِ وَ إِبْرِيقٌ مِنَ الْجَنَّةِ وَ فِي الْإِبْرِيقِ مَاءٌ مِنَ الْكَوْثَرِ فَتَنَاوَلَتْهَا الْمَرْأَةُ الَّتِي كَانَتْ بَيْنَ يَدَيْهَا فَغَسَلَتْهَا بِمَاءِ الْكَوْثَرِ وَ أَخْرَجَتْ خِرْقَتَيْنِ بَيْضَاوَيْنِ أَشَدَّ بَيَاضاً مِنَ اللَّبَنِ وَ أَطْيَبَ رِيحاً مِنَ الْمِسْكِ وَ الْعَنْبَرِ فَلَفَّتْهَا بِوَاحِدَةٍ وَ قَنَّعَتْهَا بِالثَّانِيَةِ ثُمَّ اسْتَنْطَقَتْهَا فَنَطَقَتْ فَاطِمَةُ ع بِالشَّهَادَتَيْنِ وَ قَالَتْ أَشْهَدُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَ أَنَّ أَبِي رَسُولُ اللَّهِ سَيِّدُ الْأَنْبِيَاءِ وَ أَنَّ بَعْلِي سَيِّدُ الْأَوْصِيَاءِ وَ وُلْدِي سَادَةُ الْأَسْبَاطِ ثُمَّ سَلَّمَتْ عَلَيْهِنَّ وَ سَمَّتْ كُلَّ وَاحِدَةٍ مِنْهُنَّ بِاسْمِهَا وَ أَقْبَلْنَ يَضْحَكْنَ إِلَيْهَا وَ تَبَاشَرَتِ الْحُورُ الْعِينُ وَ بَشَّرَ أَهْلُ السَّمَاءِ بَعْضُهُمْ بَعْضاً بِوِلَادَةِ فَاطِمَةَ ع وَ حَدَثَ فِي السَّمَاءِ نُورٌ زَاهِرٌ لَمْ تَرَهُ الْمَلَائِكَةُ قَبْلَ ذَلِكَ وَ قَالَتِ النِّسْوَةُ خُذِيهَا يَا خَدِيجَةُ طَاهِرَةً مُطَهَّرَةً زَكِيَّةً مَيْمُونَةً بُورِكَ فِيهَا وَ فِي نَسْلِهَا فَتَنَاوَلَتْهَا فَرِحَةً مُسْتَبْشِرَةً وَ أَلْقَمَتْهَا ثَدْيَهَا فَدَرَّ عَلَيْهَا فَكَانَتْ فَاطِمَةُ ع تَنْمِي فِي الْيَوْمِ كَمَا يَنْمِي الصَّبِيُّ فِي الشَّهْرِ وَ تَنْمِي فِي الشَّهْرِ كَمَا يَنْمِي الصَّبِيُّ فِي السَّنَةِ
مصباح الأنوار «1»، عن أبي المفضل الشيباني عن موسى بن محمد الأشعري ابن بنت سعد بن عبد الله عن الحسن بن محمد بن إسماعيل المعروف بابن أبي الشوارب عن عبد الله بن
علي بن أشيم عن يعقوب بن يزيد عن حماد مثله «1»
ترجمه
: در كتاب امالى شيخ صدوق، از مفضّل بن عمر نقل شده است كه گفت:
به امام صادق عليه السّلام گفتم: ولادت حضرت فاطمه عليها السّلام چگونه بوده است؟
امام فرمود: هنگامى كه رسول خدا صلّى اللَّه عليه و آله و سلّم با خديجه عليها السّلام ازدواج كرد، زنان مكه از خديجه كنارهگيرى نمودند و نزد وى نمىرفتند، به او سلام نمىكردند، و به هيچ زنى اجازه نمىدادند كه با او معاشرت و تماس داشته باشد. اين برخورد زنان سبب ناراحتى و اندوه خديجه شد، البته غم و اندوه وى بيشتر براى پيامبر اسلام بود كه مبادا آسيبى متوجّه وى گردد.
وقتى خديجه به حضرت فاطمه حامله شد، فاطمه در رحم مادر همدم او بود و با مادرش سخن مىگفت، و وى را به صبر توصيه مىنمود، خديجه اين موضوع را از رسول خدا مخفى مىداشت تا اينكه يك روز پيامبر نزد خديجه آمد و شنيد كه او با كسى سخن مىگويد، پس به او گفت: اى خديجه! با چه كسى سخن مىگويى؟ خديجه گفت: با اين بچهاى كه در رحم دارم، او با من سخن مىگويد و مونس ساعات تنهايى من است.
رسول خدا فرمود: اى خديجه! جبرئيل مرا بشارت داده كه او دختر است، و گفته كه او منشأ نسلى پاك و مبارك است و خداوند تبارك و تعالى مقدّر نموده كه نسل من از طريق او برقرار و پايدار بماند، و مقرّر فرموده كه فرزندان او پس از انقطاع وحى امام و خليفه خدا در
زمين باشند. خديجه دائما در همين حال بود تا اينكه هنگام وضع حمل وى فرا رسيد، پس كسى را نزد زنان قريش و بنى هاشم فرستاد كه بياييد و مرا در امر تولّد فرزند يارى نماييد. آنان در جواب گفتند: چون تو سخن ما را در باره ازدواج با محمّد صلّى اللَّه عليه و آله و سلّم ناديده گرفتى و با آن مرد فقير و يتيم ازدواج كردى، پس ما نزد تو نخواهيم آمد و تو را در اين امر يارى نخواهيم نمود.
خديجه از شنيدن اين جواب غمگين شد؛ در همان حال چهار زن گندمگون و بلند بالا كه خديجه فكر مىكرد از زنان بنى هاشم هستند نزد او حاضر شدند، هنگامى كه خديجه آنها را ديد اظهار درد و ناراحتى كرد، يكى از آنان گفت: اى خديجه! نگران نباش، زيرا ما فرستاده خداييم تا تو را در امر زايمان كمك كنيم، ما خواهران تو هستيم، من ساره هستم، و اين بانو آسيه دختر مزاحم است كه در بهشت دوست و همراه تو خواهد بود، و اين مريم دختر عمران، و آن ديگرى كلثم خواهر موسى بن عمران است، پس يكى از آنان در سمت راست خديجه، و يكى در طرف چپ وى، و ديگرى در مقابل او و چهارمى ايشان در بالاى سر او نشستند، و بدين ترتيب خديجه، حضرت فاطمه عليها السّلام را در حالى كه پاك و پاكيزه بود، به دنيا آورد.
هنگامى كه آن حضرت متولّد شد نورى از او ساطع گرديد و داخل خانههاى مكّه شد به طورى كه در شرق و غرب اين شهر خانهاى باقى نبود مگر آنكه نور در آن داخل شده بود، آنگاه ده تن از حور العين در حالى كه به دست هر كدامشان يك طشت و ابريقى از بهشت كه پر از آب كوثر بود داخل اتاق شدند، آن بانويى كه در پايين پاهاى خديجه قرار گرفته بود آن ظرفها را از دست ايشان گرفته و فاطمه عليها السّلام را با آب كوثر شستشو داد، سپس طفل را در دو حوله سفيد و خوشبو پيچيد و بعد از آن از او خواست كه سخن بگويد، پس فاطمه زبان گشود و فرمود: شهادت مىدهم كه معبودى جز خداى يگانه وجود ندارد، و شهادت مىدهم كه پدرم رسول خدا و برترين پيامبران است و همسرم على برترين اوصيا، و فرزندانم برترين بازماندگان و سرور مردمان هستند، و پس از اين گفتار به آن بانوان سلام كرد و هر يك را به نامشان خطاب كرد، پس آنان خندان و شادمان گرديدند و تولّد او را به
يك ديگر تبريك گفتند و اهل آسمان نيز ولادت او را به يك ديگر تبريك مىگفتند، و به واسطه تولّد فاطمه در آسمان نيز نور خيرهكنندهاى ظاهر گرديد كه ملائكه پيش از آن نظير آن را نديده بودند. پس آن زنان به خديجه گفتند: اين مولود پاك و مبارك را بگير كه در خود او و نسل او بركت قرار داده شده، خديجه در حالى كه خوشحال و مسرور بود فاطمه را در آغوش گرفت و پستان خود را در دهان او نهاد و شير در دهان او جارى نمود، و اين نوزاد از رشد فوق العادهاى برخوردار بود به طورى كه در هر روز به اندازه يك ماه، و در هر ماهى به اندازه يك سال رشد مىكرد.
برگرفته از کتاب زندگانی حضرت زهراعلیهاالسلام(آقای روحانی)
نظرات شما عزیزان: